ความหมายของภวตัณหาคืออะไร?
ภวตัณหา หมายถึง ความปรารถนาในการมีอยู่ ซึ่งเป็นความต้องการที่จะให้สิ่งที่ตนมีอยู่และสิ่งที่ตนเป็นอยู่ยั่งยืนตลอดไป โดยภวตัณหานั้นเกิดจากกรรมตัณหา ซึ่งกรรมตัณหาทำให้คนต้องการมีสิ่งต่างๆ เช่น ลูก รถ บ้าน และเมื่อคนได้รับสิ่งเหล่านี้แล้ว เขาจะประสบกับภวตัณหาในแง่ที่ต้องการให้สิ่งเหล่านี้คงอยู่ตลอดไป นอกจากนี้ ภวตัณหายังมีความหมายอีกอย่างหนึ่งคือ ความปรารถนาในสภาวะการมีอยู่ ซึ่งในที่นี้หมายถึง สภาวะรูป ซึ่งเป็นที่อยู่ของรูปพรหม โดยสภาวะรูปนี้ประกอบด้วย 16 โลก รูปพรหมมีความปรารถนาในรูปฌานหรือการดูดซึม ซึ่งรูปฌานมี 4 ระดับ ได้แก่ ปฐมฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุฌาน ซึ่งทั้ง 4 ฌานนี้ให้ความสุขที่เหนือกว่าความสุขที่เกิดจากสภาวะสัมผัสอย่างมาก ทำให้การยึดติดในรูปฌานนั้นลึกซึ้งและแข็งแกร่งกว่าการยึดติดในความสุขทางประสาทสัมผัส ในทางกลับกัน วิบาหตัณหาหมายถึง ความปรารถนาในการไม่มีอยู่ ซึ่งหมายถึงสิ่งที่บุคคลไม่ต้องการให้เกิดขึ้นกับตนเองหรือคนที่รัก เช่น บุคคลไม่ต้องการให้ตนเองหรือคนที่รักเป็นโรคเอดส์ ไม่ต้องการให้ตนเองหรือคนที่รักแก่ เจ็บป่วย หรือเสียชีวิต นอกจากนี้ วิบาหตัณหายังมีความหมายอีกอย่างหนึ่งคือ ความปรารถนาในสภาวะไม่มีรูป ซึ่งเป็นที่อยู่ของพรหมที่ไม่มีรูปและประกอบด้วย 4 โลก โดยพรหมที่ไม่มีรูปมีความปรารถนาในระดับต่างๆ ของอรูปฌาน ซึ่งนำไปสู่การเกิดใหม่ในสภาวะไม่มีรูป ความสุขที่ได้จากอรูปฌานนั้นเหนือกว่าความสุขที่ได้จากรูปฌานอย่างมาก ทั้งนี้ รูปพรหมและพรหมที่ไม่มีรูปมีความเข้าใจว่าตนได้หลุดพ้นจากความทุกข์แล้ว จึงได้บรรลุนิพพาน แต่ความเข้าใจผิดนี้ทำให้พวกเขาติดอยู่ในสภาวะที่เป็นอยู่ของตนเอง การเข้าใจในภวตัณหาและวิบาหตัณหาจึงเป็นสิ่งสำคัญในการพิจารณาและทำความเข้าใจเกี่ยวกับความปรารถนาและความทุกข์ในชีวิตของเรา